Turbo tăng áp (turbocharger) là một bộ phận quan trọng giúp động cơ xăng hoặc diesel đạt công suất lớn hơn. Nó hoạt động nhờ dòng khí thải làm quay tuabin, kéo theo máy nén để đưa thêm không khí vào động cơ. Vì thế, động cơ turbo dù có dung tích nhỏ vẫn có thể mạnh mẽ như động cơ dung tích lớn, nhưng vẫn tiết kiệm nhiên liệu.

Bộ turbo tăng áp dù khá bền nhưng vẫn sẽ bị hỏng hóc nếu không được bảo dưỡng đúng cách. Ảnh: MaXpeeding Rods

Tuy nhiên, turbo không phải là bộ phận “bất tử”. Dù có thể bền bỉ hơn 200.000km, nó vẫn có tuổi thọ giới hạn và cần được bảo dưỡng đúng cách. Khi sắp hỏng, turbo luôn phát ra những tín hiệu cảnh báo rõ ràng mà nếu nhận ra sớm, bạn có thể tránh được một hóa đơn sửa chữa rất đắt đỏ.

Đèn Check Engine bật sáng

Đèn kiểm tra động cơ không phải lúc nào cũng báo lỗi nghiêm trọng, nhưng nếu xe của bạn dùng động cơ turbo tăng áp và đèn sáng kèm mã lỗi P0299 thì đừng bỏ qua. Đây là dấu hiệu “thiếu tăng áp”, nghĩa là bộ turbo không tạo đủ áp suất như bình thường.

 

Nguyên nhân thường liên quan đến hệ thống tuần hoàn khí thải EGR, cảm biến MAP hoặc rò rỉ khí nạp, nhưng phần lớn nguyên nhân vẫn là từ bộ tăng áp hoạt động kém. Nếu thấy đèn báo sáng, hãy dùng máy quét OBD2 để kiểm tra ngay – bởi việc chạy tiếp có thể làm hỏng turbo vĩnh viễn.

Xe tăng tốc kém, chân ga chậm phản ứng

Nếu bạn nhận thấy xe ì ạch hơn bình thường, phản ứng chậm khi nhấn ga, rất có thể turbo đã yếu hoặc hỏng. Với động cơ turbo, toàn bộ công suất phụ thuộc vào khả năng tạo áp suất nén của bộ tăng áp. Khi áp suất này không đủ, xe sẽ mất lực, leo dốc yếu hoặc không đạt tốc độ cao như trước.

Tất nhiên, một vài nguyên nhân khác như lọc gió bị tắc hay bộ xúc tác khí thải bị nghẹt cũng có thể gây hiện tượng tương tự, nhưng nếu kèm theo đèn báo lỗi và mã P0229, khả năng cao là bộ turbo đang trục trặc.

Khói dày bất thường từ ống xả

Một bộ tăng áp khỏe mạnh quay ở tốc độ 80.000 – 250.000 vòng/phút, và luôn được bôi trơn bằng dầu động cơ. Khi phớt hoặc ổ trục turbo bị mòn, dầu có thể rò rỉ vào hệ thống xả, tạo ra khói xanh hoặc xám từ ống pô.

Nếu bạn nhận thấy xe tiêu hao dầu bất thường, hoặc phải châm dầu thường xuyên dù không rò rỉ bên ngoài, rất có thể dầu đang thất thoát qua turbo. Đây là dấu hiệu cảnh báo hư hại nghiêm trọng ở ổ trục hoặc trục turbo, cần kiểm tra ngay.

Tiếng rít, hú hoặc lạch cạch khi tăng ga

Turbo hoạt động êm là dấu hiệu tốt. Nhưng nếu bạn nghe thấy tiếng rít kéo dài, tiếng hú the thé hoặc tiếng va đập kim loại khi tăng ga, hãy cảnh giác. Những âm thanh này thường đến từ cánh tuabin hoặc ổ trục bị mòn, hoặc van xả bị kẹt.

Nguyên nhân phổ biến là thiếu dầu bôi trơn hoặc dầu bị nhiễm cặn. Việc thay dầu không đúng chu kỳ hoặc dùng sai loại dầu sẽ khiến trục turbo nhanh hỏng. Động cơ turbo luôn đòi hỏi loại dầu chuyên dụng và chu kỳ thay dầu ngắn hơn động cơ hút khí tự nhiên.

Cách kéo dài tuổi thọ cho turbo

Theo nhà sản xuất Garrett, hơn 90% các sự cố turbo đến từ thiếu dầu hoặc dầu bẩn, trong khi chưa tới 1% là do lỗi sản xuất. Vì vậy, bảo dưỡng đúng cách là yếu tố sống còn. Do đó, để bộ turbo tăng áp luôn hoạt động trong trạng thái tốt, người dùng cần chú ý những điều sau:

- Thay dầu đúng hạn và dùng đúng loại dầu theo khuyến cáo.

- Không tắt máy ngay sau khi chạy tốc độ cao – hãy để động cơ chạy không tải 1–2 phút cho turbo nguội bớt.

- Tránh tăng tốc mạnh khi máy còn nguội, vì dầu chưa đủ bôi trơn cho trục turbo.

- Không để máy nổ không tải quá lâu, vì điều này khiến turbo tích tụ muội than và giảm hiệu suất.

Một bộ turbo khỏe mạnh không chỉ giúp xe vận hành mạnh mẽ, mà còn giữ cho tuổi thọ của động cơ kéo dài và tiết kiệm hơn. Nếu bỏ qua những dấu hiệu nhỏ có thể khiến người dùng phải thay cả cụm turbo – một trong những bộ phận đắt đỏ nhất trên xe hiện nay.

(Nguồn: vietnamnet.vn)